مسوار یکی از انواع آلیاژ فلزات است که به دلیل خواصی مانند چکش خواری و انعطاف پذیری بالا، در مصارف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بازار، مفتول‌های مسوار به صورت کلاف و شاخه‌ای عرضه می‌شوند. به منظور جلوگیری از خوردگی و افزایش مقاومت آنها، از روکش مس بر روی این مفتول‌ها استفاده می‌شود. کاربردهای مهم این محصول شامل ساخت وسایل آشپزخانه و لوازم تزیینی می‌شود.
یکی از نوع‌های آلیاژهای فلزی مسوار، آلیاژ مسوار است. این آلیاژ دارای خواصی نظیر چکش خواری و انعطاف پذیری بالا می‌باشد. معمولاً این آلیاژ از درصدهایی از قلع (۸۵-۹۹ درصد)، آنتیموان (۵-۱۰ درصد)، مس (۲ درصد) و بیسموت یا نقره تشکیل شده است. حضور مس و آنتیموان در ترکیب این آلیاژ باعث سختی آن می‌شود و مقاومت آن را افزایش می‌دهد. مسوار دارای نقطه ذوب پایینی است که در محدودهٔ ۱۷۰-۲۳۰ درجه سانتیگراد قرار دارد و این مقدار ممکن است بسته به مواد و ترکیبات مورد استفاده متغیر باشد. از قرون وسطی به بعد، مصری‌ها و رومیان از این آلیاژ استفاده می‌کردند. مسوارها از جمله فلزات باارزش و گرانبها هستند و بعد از پلاتین، طلا و نقره در جایگاه چهارم قرار دارند.
سیم مفتول مسوار چیست؟
مفتول‌های مسوار به دو صورت شاخه و کلاف با قطر ۱ تا ۸ میلی متر در بازار عرضه می‌شوند. جوش فلزات یکی از کاربردهای مهم و خاص مفتول مسوار است. مفتول مسوار در واقع نوعی مفتول آهن است که پس از انجام آخرین مرحله کشش و رسیدن به سایز مورد نظر، وارد چاه‌های دوگانه (وان) می‌شود. ابتدا اسید شویی انجام می‌شود تا سطح سیم تمیز شده و آلودگی‌ها از بین برود. سپس وارد وان سولفات مس می‌شود. اگر اسید شویی و چربی زدایی به خوبی انجام نشود، در مرحله بعد لکه‌هایی سیاه مانند در سطح مفتول مسوار باقی می‌مانند و این باعث اخلال در روند آبکاری در صنایع مختلف می‌شود.
ضایعات آهن چیست + کاربردهای آهن
کاربرد مفتول مسوار
مفتول مسوار در صنایع مختلفی کاربردهای متعددی دارد، از جمله کاربرد آنها:
- تولید انواع چوب لباسی‌ها و آویزها
- تولید قفسه و باکس
- ساخت چمدان و کیف دستی
- تولید انواع و اقسام پین
- آرماتوربندی عمرانی
- ساخت محصولات ریلی
لوله‌های مسوار
لوله‌های مسوار از جنس فولاد بوده که بر روی آنها روکش مسی قرار می‌گیرد. از مهمترین مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- مقاومت در برابر سایش بالا
- ضریب اصطکاک کم
- اثر خود روانکاری خوب
- قیمت مناسب
مراحل تولید مراحل مفتول مسوار
پروسه و فرآیند تولید مفتول مسوار رو می‌توان در چند مرحله خلاصه نمود:
- پاکسازی مس وار با استفاده از آب برای چربی زدایی و پاکسازی انجام می‌شود. اما این روش مشکلات زیادی دارد. پس از پاکسازی، فلز مس دچار زنگ زدگی می‌شود و لکه‌های سیاهی روی آن ایجاد می‌شوند.
- مرحله دوم کشیدن و مفتول کردن آلیاژ مسوار با استفاده از تکنولوژی‌ها و دستگاه‌های مخصوص انجام می‌شود. در نتیجه، آلیاژ مس به حالت مفتول در می‌آید.
- مرحله سوم شامل ورود مفتول مس به محلولی از سولفات مس است. این عمل باعث تشکیل لایه‌های نازک مس بروی مفتول می‌شود، که قطر آنها حدود 1 الی 2 میکرون است.
- در مرحله بعدی، مفتول مسوار تولید شده با توجه به نیاز صنایع مختلف، به ابعاد مختلف برش داده می‌شود.
ویژگی‌های مفتول مسوار
- قطر مفتول یا سیم مسوار بین 0.7 تا 10 میلیمتر است.
- مفتول مسوار را می توان به شکل شاخه ای و کلاف مانند تهیه کرد.
- وزن هر کلاف مسوار بسته به کاربرد آن می تواند 15، 30 و 50 کیلوگرمی باشد.
- طول هر شاخه مسوار بر اساس کاربرد می تواند 20، 100، 200 و یا 300 سانتی متری باشد.
- روکش به کار رفته روی مفتول مسوار می تواند ضخامتی بین 0.07 تا 1 میکرون داشته باشد.
- ترکیبات به کار رفته در سیم مسوار متفاوت از یکدیگر هستند. در واقع افزودنی هایی همچون منگنز، فسفر، گوگرد و کربن با اندازه های متفاوتی در سیم مسوار به کار می روند.
واحد کشش مفتول مسوار
در حال حاضر، از ماشین‌آلات پیشرفته برای فرآوری و خشک کردن مفتول‌ها استفاده می‌شود. به دلیل اهمیت بسیار بالایی که در کیفیت سطح مفتول‌های مسوار وجود دارد، استفاده از بهترین مواد اولیه و مواد شیمیایی مورد نیاز در فرآیند تولید از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مفتول‌های مسوار به قطرهای مختلفی، از 1.2 تا 9 میلیمتر، تولید می‌شوند و به صورت کلاف یا قرقره بسته‌بندی و به مشتریان عرضه می‌شوند.
سخن پایانی
استفاده از روکش مسی در مسوارها، به طور کلی، برای افزایش استحکام و دوام آنها استفاده می‌شود. روکش مسی باعث افزایش طول عمر مسوارها می‌شود. در خرید مسوار، باید به این نکته توجه کرد که هیچ گونه خال یا لکه‌ای روی مسوار وجود نداشته باشد؛ زیرا این موارد می‌توانند ارزش مسوار را کاهش دهند و همچنین مسوار قابل استفاده در شرایط مختلف آب و هوایی نباشد.